De sector omarmt CLT almaar nadrukkelijker als een innovatief en duurzaam bouwmateriaal. We zien het dan ook meer en meer toegepast worden in zowel de particuliere woningbouw als de projectmarkt. Ook in de hoogbouw trouwens. Tegenwoordig trekt men volledige kantoren en appartementsblokken op uit massieve houten panelen. Tussen haakjes: dat is volledig brandveilig. Precies omdat er toch nog altijd een paar hardnekkige vooroordelen over het relatief jonge materiaal circuleren, bekijken we een CLT-ontwerp vanuit bouwfysisch, esthetisch en structureel-economisch oogpunt.

Bouwfysische parameters

Met bouwfysische parameters bedoelen we vooral de isolerende eigenschappen van CLT, zijn luchtdichtheid, akoestiek, brandweerstand … Op veel van die punten scoort CLT goed. Van nature isoleert hout bijvoorbeeld beter dan veel andere bouwmaterialen.
Daarnaast is CLT vanaf drie lagen luchtdicht, al blijft de koppeling van luchtdichte elementen wel iets om in de gaten te houden. De luchtdichting gebeurt bij CLT aan de buitenzijde. Dat biedt de mogelijkheid om na de constructiefase alles af te plakken. Daarom is het aan te raden om steevast een gesloten lijn te tekenen rond de buitencontour van het ontwerp en om die zo eenvoudig mogelijk te houden.
Van alle parameters is de akoestiek het grootste zorgenkindje, omdat lichte materialen lage frequenties makkelijk doorgeven. Maar onder meer door gebruik te maken van ontkoppelde bevestigingsprofielen en het plaatsen van elastisch rubberen strips zijn alle gangbare eisen makkelijk haalbaar.
En wat met brand? Maak je geen zorgen: CLT vormt een beschermende koollaag die de brandweerstand ten goede komt. Alleen voor toepassingen in de parkeergarages of liftkooien moet je vanwege de brandreactie van hout in het ontwerp rekening houden met bijkomende brandwerende plaatafwerking. Een transparante brandwerende coating is een andere oplossing.

Esthetische parameters

Even los van de praktische bezwaren zoals de beschikbare diktes, de maximale plaatafmetingen of de transportlimieten, vormt CLT een erg dankbaar materiaal dat weinig beperkingen oplegt. Toegegeven, CLT is zeer moeilijk in gebogen vorm te maken, maar zolang het gaat om vlakke dimensies, kunnen de CNC-machines zowat alles verzagen wat er getekend wordt. Architecturaal kan je met CLT dus zonder meer de bakens verzetten. Een tweede esthetisch aspect heeft betrekking op de oppervlaktekwaliteit. Er bestaan drie categorieën. Twee daarvan laten toe om de CLT-elementen zichtbaar te laten en ze als eindafwerking te gebruiken. Let wel: dat geldt alleen voor de binnenkant. De gevel moet altijd bekleed worden, zij het met hout, stenen of een ander materiaal naar keuze.

Structureel-economische parameters

Wie streeft naar een optimaal, stabiel ontwerp dat tegelijkertijd economisch is, heeft zich ten slotte te houden aan een handvol basisregels. Om te beginnen: vermijd zaagverlies want het materiaal neemt een flinke hap uit het budget. Dat kan je doen door voor grote, doorlopende wanden te kiezen in plaats van voor erg smalle panelen met veel schuine kanten. Ten tweede: positioneer dragende wanden zoveel mogelijk boven elkaar, lijn raamopeningen in de mate van het mogelijke op elkaar uit en laat borstweringen maximaal doorlopen. Ontkoppel ook balkons of uitkragingen omwille van de bouwfysica. En ten derde: houd je aan de onderstaande richtlijnen voor economische overspanningen (meer is mogelijk, maar minder efficiënt):

• roosterbalken tot 4 m;
• CLT-gewelf op twee steunpunten tot 5 m;
• CLT-gewelf op meerdere steunpunten tot 6 m.

Wil je grotere overspanningen? Dan kun je gaan voor hybride vloeren. Zo zie je maar dat CLT je nooit voor een voldongen feit zet, altijd zijn er wel oplossingen te vinden.