Wie wil kunnen smullen van een heerlijke taart, moet over de balans van het geheel waken door de ingrediënten nauwgezet te wegen overeenkomstig het recept. Voor CLT geldt net hetzelfde: om van de vele voordelen te kunnen profiteren, moeten eerst een paar cruciale voorwaarden zijn ingevuld. Dat begint bij het ontwerp, maar ook in alle andere fases van het bouwproces zijn er punten aan te duiden waar het eventueel zou kunnen fout lopen. Een paar tips om problemen achteraf, van welke aard ook, te vermijden.

1. Optimaliseer het CLT-ontwerp

Hout mag dan duurzamer en dus milieuvriendelijker zijn, het moet ook nog een beetje betaalbaar blijven zodat je niet met een financiële kater achterblijft. Een slim ontwerp met weinig zaagverlies kan daarvoor zorgen. Het zet namelijk de knip in het verbruik van basismateriaal, een van de grootse kostenposten. Daarnaast moet het ontwerp op bepaalde punten aangepast zijn aan de specifieke karakteristieken van CLT.

Een voorbeeld: als een CLT-gewelf rust op twee steunpunten, dan mag de overspanning optimaal 5 m bedragen. Hoe meer steunpunten, hoe dunner de gewelven, hoe efficiënter de bouw. Aangezien het om de stabiliteit van het gebouw gaat, gaan we er stilzwijgend van uit dat alle sterkteberekeningen kloppen. Maar dat is evident.

2. Kies voor een betrouwbare bouwpartner

Sterkteberekeningen behoren natuurlijk tot de standaardpraktijk, andere regels daarentegen zijn eerder typisch voor het bouwen met CLT. Dat houten CLT-elementen boven het buitenvloerpeil moeten uitsteken, is iets dat je moet weten. Vanwege het opstijgend vocht moet de aanzet van de houten elementen bovendien altijd gescheiden worden van de betonplaat door een horizontale waterkering. Ook over de manier waarop de CLT-elementen aangesloten moeten worden op de ruwe bouwmaterialen, bestaan duidelijke regels die je als uitvoerder moet kennen en in de vingers hebben. Kortom, met CLT bouw je niet zoals met steen en beton. Kies daarom voor een betrouwbare uitvoerder die bekend is met het materiaal.

3. Gebruik communicatie als glijmiddel

Met het oog op een vlot bouwproces werk je bij voorkeur voor de gehele uitvoeringsfase met één partner samen, dat wil zeggen voor zowel de studie, productie als de montage. Communicatie is altijd belangrijk, maar in het geval van CLT nog meer. De houten panelen worden namelijk verregaand voorbereid in de werkplaats, inclusief alle pasbewerkingen, boringen en infrezingen voor de montage. Dat veronderstelt enerzijds dat je als opdrachtgever op voorhand en in detail alle definitieve plannen aan de uitvoerder bezorgt, want op de werf zelf is er maar weinig ruimte voor aanpassingen. Anderzijds mag er ook op de lijn tussen productie en montage geen ruis zitten. Als een soort van glijmiddel zal een goede communicatie ervoor zorgen dat alle stappen soepel in elkaar overlopen.

4. Vergeet de praktische details niet bij CLT-bouw

En dan zijn er nog tal van praktische dingen om in de gaten te houden als je niet wil dat het bouwproces stokt. Vergunning voor speciaal transport bijvoorbeeld. Ook de toegankelijkheid tot de werf moet worden verzekerd. Daarnaast blijft hout een natuurlijk product dat reageert op temperatuurschommelingen en vocht. Het ligt voor de hand dat de CLT-panelen best niet blijven liggen op de werf. De kans op beschadigingen is namelijk reëel als ze voor langere tijd en onbeschermd worden blootgesteld aan barre weersomstandigheden. Dat onderstreept nogmaals het grote belang van een volledige coördinatie tussen de werkplaats en de montageteams.

5. Vertrek van realistische verwachtingen

Tot slot is het belangrijk dat je vertrekt van realistische verwachtingen, zeker als je de CLT-panelen als eindafwerking kiest voor het interieur. Geef je er rekenschap van dat hout na verloop van tijd verandert: er kunnen open voegen ontstaan, barsten, de kleur kan wijzigen door de werking van licht … En sowieso zal de afwerkingsgraad van bijvoorbeeld een houten meubel altijd hoger liggen. Opdat je bouwproject niet uitdraait op een teleurstelling raden we aan om vooraf enkele referentieprojecten te gaan bekijken. Misschien vertrek je wel naar huis met heel veel extra inspiratie!