Laminated Timber Solutions (toen nog Korlam) verzorgt het gelamelleerde hout en al het CLT voor het hoogste houten gebouw van Nederland. In Amsterdam wordt de Patch 22 gebouwd, bestaande uit woon- en werkgedeeltes.

Als een patch op de knie

Het wordt met een hoogte van ruim 30 meter het hoogste houten gebouw van Nederland: Patch22 in Amsterdam-Noord. Dit gebouw met woon- en werkunits is ontstaan uit de behoefte om ontwikkelen op een duurzame manier anders te doen. Over dit ‘anders doen’ praten we met de architect, Tom Frantzen van architectenbureau FRANTZEN en al.

In het begin van zijn carrière richtte Tom Frantzen zich veelal op het grensvlek van beeldende kunst en architectuur. Daarna ging hij de kant op van klassiek architect. Het jaar 2005 werd vervolgens bepalend voor hoe hij tot op vandaag de dag met zijn werk bezig is.

Hij vertelt: “Tot die tijd deed ik jaarlijks mee aan een grote prijsvraag. Ik zette er vol op in om die prijs ook daadwerkelijk te winnen, zo ook in 2005 bij de stadsbibliotheek van Stockholm. Meer dan 1000 teams hadden ideeën ingezonden. Toen realiseerde ik mij, dat ik slechts één promille kans had om te winnen. Dit zette ik af tegen de kosten. Wat besteedden we als bureau aan prijsvragen? Ik schrok. Het bleken grote bedragen te zijn. En dat voor slechts ene kleine kans om te winnen en het project daadwerkelijk te realiseren.

Vanaf dat moment ben ik zelf, eerst kleinschalig, gaan ontwikkelen. Het geld dat ik voorheen investeerde in prijsvragen, stak ik in zelf ontworpen vastgoed. In 2009 kwam de duurzaamheidtender Buiksloterdam op mijn pad. Geen toekenning op basis van grondbieding, maar op basis van een duurzaamheidscore. Hét signaal voor mij, dat dit een tender was waarbij we de normale ontwikkelaar zouden kunnen verslaan.”

Spijkerbroek

Frantzen vervolgt: “In eerste instantie wilden we een vereniging voor Collectief Opdrachtgeverschap oprichten. Daar zijn we vanaf gestapt. Tijdens de tender bleek dat, om te kunnen winnen, we het gebouw heel ver zouden moeten uitwerken. Met als gevolg dat na het winnen er voor de vereniging maar weinig inspraak over zou zijn. Dus organiseerden we ons als een projectontwikkelaar en kwam Lemniskade BV tot stand, waarvan ik met Samplaist BV en Claus en Margriet Oussoren met BAMO BV de aandeelhouders zijn.”

Lemniskade won de tender en Patch22 werd realiteit. Waar komt eigenlijk de naam vandaan? Tom Frantzen: “Het is afgeleid van Catch22, een cirkelredenering en hét woord voor recycling. Alsook van het kavel oftewel patch waarop we bouwen, nummer 22. Dat we goed zaten met de naam, wisten we helemaal zeker toen we tijdens de tender een visie moesten neerzetten op het gebied. We omschreven Buiksloterham als een versleten spijkerbroek. Zo’n broek kun je functioneel repareren door het gat op de knie door te stikken. Dat ziet er echter niet uit. Plaats je een patch op de knie, dan wordt de broek een modeartikel. Toen we een foto van de spijkerbroek over de locatie plaatsten, bleek onze locatie ook nog eens precies die knie te zijn en het kanaal de zone tussen de broekspijpen.”

Van hout

Patch22 is een woon- en werkcomplex van hout. Waarom is voor dit materiaal gekozen? Tom Frantzen: “Het klinkt natuurlijk waanzinnig mooi als je praat over het hoogste houten gebouw van Nederland. Daarmee trek je bijzondere mensen aan. Opdrachtgevers zeggen vaak tegen mij: ‘Aan een houten gebouw wagen we ons niet. Dat verkoopt niet.’ Maar dat hebben ze mis.

Het feit dat het gebouw van hout is, bleek juist een goed verkoopargument te zijn. Daarnaast is hout een zichzelf vernieuwende grondstof en past daarom goed in de cradle to cradle gedachte, waarbij je alles volledig recyclet. Ons gebouw is niet volledig volgens deze gedachte, maar een aantal aspecten zit er wel in. En ja, hout geeft ook ongelooflijk veel sfeer aan een gebouw. 
Vergeet ook het feit niet dat hout lichter is in vergelijking met prefab en beton. Hierdoor is een snellere en dus goedkopere bouw mogelijk. Al moet dit laatste zich nog 
bewijzen.”

Op een zes meter hoge begane grond verdieping van beton staan zes houten verdiepingen van telkens vier meter hoog. De dragende wanden, de kolommen en de kozijnen zijn van hout en zoveel mogelijk in de natuurlijke kleur uitgevoerd. De vloeren krijgen een betonachtige uitstraling. Patch22 is strak vormgegeven, terwijl de warme uitstraling van het hout dat overal zichtbaar blijft, een extra dimensie toevoegt.

Bron: Bouwenuitvoering.nl